Truyện
Thằng Lớn
(Kỳ
8 - tiếp theo)
Xuân Vũ Trần Đ́nh Ngọc
Đêm sau, ông Dường lại kể
tiếp:
“Trong số 5 người
làng bị xử tử, bác Tiệm và chánh Vựng là bị
đau đớn lâu không chết ngay được. Bác
Tiệm bị chôn sống từ cổ xuống, chỉ
để ḷi cái đầu lên. Lẽ ra du kích xă dùng
trâu cày hay bừa vào đầu cho mau chết (theo đúng kiểu
mẫu bên Trung cộng) nhưng hôm đó không kiếm
đâu ra con trâu, con ḅ kéo bừa nên măi sáng sau bác ấy mới
chết.
C̣n chánh Vựng th́
bị chặt đầu, người chặt là đội
Măi, đội trưởng du kích xă. Đội Măi muốn
lấy điểm với Ṭa án Nhân dân xă
nên xin được xử những địa chủ bị
tử h́nh. Ṭa án nhân dân không là ai khác ngoài anh đội trung ương
điều về. Anh đội có quyền phân chia quả
thực và ruộng vườn tịch thu được của
địa chủ cho nông dân. “Nhất đội, nh́ trời”
đủ biết đội quyền uy to lớn như thế
nào. Người ta kể một ông tướng trong quân
đội nhân dân nghe tin cha mẹ bị đấu tố
là địa chủ, sẽ bị xử tử. Ông tướng
về làng đem theo một trung đội bảo vệ tính
cứu cha mẹ nhưng anh đội nghe được
tin đă đem dân quân ra tính bắt sống ông tướng
xử tội phản động mất lập trường.
Nhờ có quân bảo vệ, ông tướng trốn thoát;
cha mẹ ông tướng bị xử bắn.
Lại nói đội Măi mài cây mă tấu
thật sắc, đi đâu y cũng đeo bên vai, rất
hănh diện v́ thanh mă tấu. Trước chánh Vựng, y
đă chém ba tử tội ở làng Oai và nhiều tử tội
ở nơi khác. Trước lúc chém bao giờ y cũng phải
tợp một cút rượu đậu thật ngon. Ngà ngà
say, y mới ra tay.
Người làng đồn thanh mă tấu
của đội Măi v́ chém nhiều người, nó thành yêu
quái. Ban đêm nó kêu lên u u như tiếng sáo diều, lâu lâu
không có máu người cho nó uống ấy là nó làm rất dữ.
Nó có thể bay lên xà nhà, múa may sát mái nhà, con mèo hay con chuột
nào vô phúc đang lớ quớ ở đó là nó chém đứt
đôi. Con mèo nhà đội Măi đă bị chém. Y nói đại
đao chém chứ không phải y. V́ thanh đại đao
“nghiện” máu người, đội Măi nghe ở đâu có
xử tử là y t́m đến xin việc. Công xá không cần,
chỉ một cút rượu là đủ.
V́ y rất khoẻ, lại mới
khoảng 35, thường y chỉ chém một nhát cực mạnh
là đầu nạn nhân ĺa khỏi cổ. Ba nạn nhân ở
Oai y cũng chỉ chém một nhát là xong với điều
kiện của y là phải đưa cái cần cổ cho dài
ra cho y dễ chém. Nếu rụt đầu vào, mấy nhát
không đứt đau đớn ráng chịu. Sau đó người
nhà đă đóng sẵn cái săng, bỏ đầu và thân
người vào, rắc mạt cưa, khiêng đi chôn.
Bữa đội Măi chém chánh Vựng,
người làng nói, y đă say quá. Khi y lấy đà từ
xa chạy lại khoảng mười bước, y hươi
mă tấu, hét lên một tiếng “Sát” chặt xuống th́ v́
quá say nên đường đao chặt lui xuống lưng,
nạn nhân rú lên một tiếng quá đau đớn trong
khi đội Măi lại lấy đà chém thêm nhát nữa.
Nhát này trúng cổ nhưng tay y run, yếu quá không đứt
cổ ra được, nạn nhân vẫn hấp hối,
ai nấy chứng kiến hiểu rằng đau đớn
lắm. Đội Măi hung lên lại
chém, phải chém đến nhát thứ sáu, đầu chánh Vựng
mới ĺa khỏi thân người mà chỗ ngực và cổ
chẻ be bét bầy nhầy thịt và máu phun có ṿi như
con lợn bị cắt tiết, phun cả vào mặt mày quần
áo đội Măi đỏ ḷm trông hăi hùng lắm.
Mấy đứa con gái con chánh Vựng
hét lên và ngất đi phải lấy thau nước đổ
vào mặt mới tỉnh. Một đứa tỉnh rồi
nó cứ HCM nó chửi là tàn ác, dă man; nó bảo nó chửi để
bọn cán bộ giết nó, nó đi theo bố nó chứ sống
không nổi! Nhưng bọn này trói nó vào mang nó đi đâu
biệt tích không ai biết! C̣n một đứa nữa không
dám chửi nhưng đâm điên đi lang thang ngoài đường,
móc đất bỏ vào mồm nhai, sau đó mấy tháng cũng
chết ở bờ ruộng ban đêm, sáng sau du kích xă mới
phát giác.
Hai người con trai chánh Vựng đi
bộ đội từ năm 1945, một người đang
là Tiểu đoàn trưởng, một người là Chính ủy
Quân khu Tư, nghe tin bố bị đấu tố xin về
cứu bố nhưng không xin được lại bị
đội Cải Cách hài tội mất lập trường,
phản động, về phe với địa ác kẻ
thù của giai cấp nông dân. Hai người này đứng
nh́n cho đội Măi xử tử bố ḿnh.
Nông dân lúc đó là chủ thể toàn
xă hội. Nông dân vạn tuế! Nông dân muôn năm! Bắng
mọi giá phải tiêu diệt giai cấp địa chủ
mang lại nguồn sống cho nông dân. Nông dân xóm ta và xóm cây
Bàng họp thành một tổ nông hội. Không tối nào nông
hội không họp, họp đến khuya lơ khuya lắc
nhiều người ngồi ngủ gà ngủ gật chẳng
nghe ǵ cả nhưng khi biểu quyết cũng giơ tay:”
Đồng ư!
Đồng ư!”
Trở lại với đội Măi,
sở dĩ dân làng biết đội Măi say v́ sau khi chém
xong, y vào trong góc đ́nh lăn ra ngủ với quần áo
c̣n dính máu, thanh mă tấu cũng c̣n đầy máu, y chùi vào
quần mà không sạch. Ba người c̣n lại là hào Nhuê,
lư cựu Văn và Trương Cách bị bắn, một
phát vào ngực, một phát vào thái dương (phát ân huệ)
là xong.
Tiểu đội xử bắn thường
là 12 đội viên, súng c̣n hiếm nên chỉ một người
thạo sử dụng có một khẩu súng trường của
Pháp, các đội viên khác đeo mă tấu. Khi hô “bắn” chỉ
nghe một tiếng đoàng, sau đó viên chỉ huy dùng súng
lục bắn phát ân huệ vào màng tang tử tội.
Gia đ́nh bác Tiệm, con cái phải
đứng ra đấu tố bố là địa chủ
gian ác, bóc lột. Những gia đ́nh kia cũng đều
phải làm như vậy v́ nếu lơ là sẽ bị qui
chụp là về phe với địa ác, sẽ bị xử
như địa ác, có khi c̣n nặng hơn. Tổng bí thư
Trường Chinh Đặng xuân Khu làm gương mẫu
trong việc mạnh tay đấu tố cha mẹ như
thế th́ c̣n ai dám lơ là với phép nước nữa?
Năm người làng ta chỉ bị
có người chồng, làng Cuông bên cạnh, hai cặp cả
hai vợ chồng đều bị xử tử. Có gia
đ́nh con cái trốn đi đâu mất không ai biết.
Nghe nói con cái Trương Cách đă vào được Hà Nội,
xuống tầu vào Nam nhưng không ai gặp. Cải cách Ruộng
đất đă phát động rất sớm ở vùng ta
nghe nói là từ Tổng bí thư Trường Chinh.
“Ruộng đất tịch thu sau
đó có chia cho nông dân không?” ông Nhân hỏi.
“Thưa anh, số ruộng tịch
thu được của địa chủ đâu có bao
nhiêu. Như bác Tiệm, qui chụp bác là địa chủ
v́ không c̣n người để qui chụp chứ bác có 3
sào ruộng hương hỏa do ông bà để lại th́
sao gọi là địa chủ được? Tám sào kia bác
cấy rẽ của người ta, đâu có phải tư
điền của bác. Mà dù có phải tư điền th́
hơn một mẫu cho hai ông cháu phải mướn người
làm, đâu có c̣n dư bao nhiêu? Ấy là suốt năm ăn
mắm mút gịi, khổ sở lắm đó, có việc ǵ như
đám ma, đám cưới là chịu chết. Sao đội
Cải cách không xét cho người ta mà làm bừa, giết bừa
như thế th́ nỗi oan của các nạn nhân đến
bao giờ rửa sạch? Chẳng vậy mà vài năm sau,
ông Hồ bắt ông Trường Chinh, ông Vơ nguyên Giáp phải
đứng ra xin lỗi nhân dân rằng đề án Cải
Cách Ruộng Đất phạm nhiều lỗi lầm do
cán bộ tắc trách, không thi hành đúng những ǵ trung ương
đă đề ra.
Để em kể chuyện thằng
Xin, thằng tá điền của bác Tiệm cho anh nghe.
Sau khi bác Tiệm chết rồi, v́ đứa
con gái của thằng Xin ăn nằm với đội trưởng
Cải Cách là anh đội Khoang, đội Khoang chia cho Xin
cái nhà của bác Tiệm. Thế là vợ chồng con cái nó
dọn vào ở. Chưa hết, Xin c̣n được làm trưởng
thôn trông coi 4 xóm, ai có việc chi cũng phải đến
hắn. Tuy trưởng thôn nhưng hắn có súng, đi đâu
có bảo vệ hách lắm. Hắn cũng đào khoét của
thôn hoặc thu nhặt từ nhiều người nên cây thóc
của hắn cao và to nhất thôn, trong nhà hắn không thiếu
thứ ǵ, bây giờ hắn trở nên tư sản có máu mặt,
mùa đông mặc áo ba-đờ-suy dạ cứt ngựa của
Tây đi kiểm soát các vọng gác chứ không nghèo như xưa.
Sau đợt một, khoảng hơn
năm sau th́ đợt hai Cải Cách Ruộng Đất lại
bắt đầu với đội trưởng mới và
dĩ nhiên rễ chuỗi mới.
Thằng Xin trưởng thôn bị
nhiều người tố là địa chủ mới và
cường hào gian ác. Đội trưởng mới là
đội Be từ trong Thanh hóa điều về, cách chức
trưởng thôn thằng Xin sau đó họp nông dân lại
b́nh nghị. Cả làng tố cáo nó v́ vậy thằng Xin bị
bắt trói tay giải lên huyện đi tù Cải tạo ở
Chi nê. Gia sản của nó đem chia cho nông dân hết. Vợ
con nó phải cắm một cái lều ngoài đồng mà sống.
Đứa con gái năm trước tố cáo bác Tiệm,
nay nó đau khổ quá tự tử nhưng được
người cùng xóm cứu kịp. Nó đă có một đứa
con đẻ hoang, con của anh đội Khoang nhưng
Khoang đă có vợ con rồi, bảo con này phải nói
đổ đi là con của đứa nào đó kẻo
đội Khoang bị hạ tầng công tác.
Dù giấu diếm thế nào người
làng cũng biết, hơn nữa con cháu bác Tiệm căm
thù thằng Xin nên t́m cách tố giác với đội Be.
Làng xóm chia rẽ dữ lắm anh ơi,
nói là thời Pháp thuộc mà người làng c̣n đối
xử với nhau tốt, xóm ngơ tắt lửa tối đèn
có nhau, nhiều người đối với nhau thân ái như
trong một gia đ́nh. Khi thiếu hột muối, muỗng
đường, bơ gạo, mớ rau có thể sang hàng xóm
vay rồi trả sau, có nhiều người tặng luôn, tặng
nhiều hơn nhu cầu.Từ sau ngày 19-8-1945, người
ta xét nét nhau từng tí để mong báo cáo thủ trưởng
hay liên gia trưởng lấy điểm. Ngay vợ với
chồng, cha mẹ với con cái, anh em, chị em với
nhau cũng không tin được v́ biết đâu ḿnh ăn
nói lỡ lời bị chính vợ hay chồng ḿnh, con ḿnh nó
báo cáo?
***
Bữa đó là thứ bảy, tại
nhà thờ chánh ṭa Sàig̣n có lễ cho những giáo dân muốn đi
vào thứ bảy thay lễ Chúa nhật. Cả nhà ông Nhân sửa
soạn đi lễ. Ông Nhân bảo ông Dường:
“Chú có muốn đi lễ Chúa Nhật
với gia đ́nh tôi không?”
Ông Dường ngần ngừ:
“Em cũng muốn đi coi xem trong
Nam giữ đạo nghĩa ra sao nhưng thú thực với
anh, em đă bỏ Chúa, bỏ nhà thờ từ hồi đi
bộ đội rồi. Em chẳng c̣n nhớ một câu
kinh nào cả!”
Ông Nhân khuyến khích:
“Không sao. Chú đi coi cho biết!”
Ông Dường vào pḥng thay quần áo.
Hai bộ sơ-mi quần dây lưng da và đôi giầy mới
này là do ông bà Nhân đưa ông Dường lên chợ Bến
Thành sắm ở một tiệm bán quần áo may sẵn. Ông
Dường diện lên, không ai bảo là người nông dân
từ ngoài Bắc vào.
Nhà thờ rộng thế mà đông
nghẹt. H́nh như từ sau ngày ba mươi thứ tang,
người ta chạy đến với các đấng
linh thiêng nhiều hơn và tha thiết thành kính hơn bao giờ.
V́ trước kia là tín hữu nhiều đời cha ông, ông
Dường không bỡ ngỡ với các nghi thức trong lễ
Misa. Ông cũng thành tâm cầu nguyện và ăn năn v́ đă
xa Chúa một thời gian dài.
Lễ xong giáo dân đổ ra đường
đặc kín. Xe cộ trong khu vực này nh́n rối mắt
v́ quá nhiều xe, đa số là gắn máy, rồi đến
xe đạp. Các thứ xe đi “tự do” không có luật lệ
nào cả.
Đầu tiên là bóp c̣i. Xe nào cũng
bóp c̣i dù không cần, thành ra khi hữu sự có người
bóp v́ cần báo để người trước mặt
tránh ḿnh th́ không ai tránh nữa. Thế là tai nạn xẩy
ra! Tai nạn giao thông tại Việt Nam mấy năm nay cứ
mỗi tháng khoảng 1,200 người chết; què gẫy tàn
phế chưa kể. Số chết ấy nhiều hơn
chiến tranh Iraq hay Afghanistan hiện nay.
Buổi tối đó, sau khi cơm nước
xong, ngồi ở pḥng khách, ông Nhân hỏi ông Dường:
“Gia đ́nh nhà ta ngoài Bắc không c̣n
giữ đạo như ông bà ta ngày xưa nữa, hả
chú?”
Ông Dường:
“Nói giấu ǵ anh chị, không riêng
gia đ́nh nhà em mà cả họ, cả làng, cả tổng,
cả huyện cũng đều bỏ đạo. Lư do thứ
nhất là đồng ngũ, cán bộ, cấp trên…bài bác tôn
giáo, coi là duy tâm lạc hậu, thậm chí phản động,
tay sai Pháp-Mỹ đế quốc. Khi bị chế nhạo
riết, ai nấy phải t́m cho ḿnh một cuộc sống
dễ thở (như mọi người) ấy là bỏ đạo.
Phụ vào đó là không c̣n Linh mục,
Nữ tu, những “cán bộ” của Chúa người giáo dân
cần có để trao đổi, dự lễ Chúa nhật,
hoặc các phép Bí tích khác như giải tội, Thánh thể,
xức dầu, khuyên nhủ v.v…
Điều thứ ba là họ không nói
họ cấm đạo nhưng ngầm cho biết nếu
không bỏ đạo, không được thâu nhận làm đảng
viên, đoàn viên, không được cất nhắc lên những
địa vị chỉ huy. Đứa con gái con em đă là
giáo viên, được rỉ tai rằng nếu không bỏ
đạo th́ không bao giờ được làm hiệu phó
trường tiểu học, không được thăng cấp
có nghĩa lương không lên, sống trong thiếu thốn,
nghèo nàn suốt đời! V́ thế con em phải bỏ đạo.
C̣n thằng chồng nó, lái xe cho tỉnh nhưng cũng bỏ
đạo lâu rồi và được là đối tượng
đảng…”
“Đối tượng đảng
nghĩa là sao hả chú?”
“Đối tượng đảng
là người có nhiều triển vọng được
thâu nhận làm đảng viên. Trong thời gian này, người
đó phải tỏ ra tuyệt đối trung thành với
đảng và lá quốc kỳ, phải có đạo đức
cách mạng, phải năng nổ xung phong mọi công tác đảng,
phải tỏ ra là đảng viên (dù chưa vào đảng)
gương mẫu để được trên chú ư và cho
vào đảng.”
“Thế bây giờ hai vợ chồng
con Miêng đă vào đảng chưa?”
“Rồi, thưa anh. Chúng nó đă là đảng
viên từ lâu rồi. Con Miêng bây giờ làm hiệu phó trường
đó.
Nếu không là đảng viên, thường
ngày cũng gặp nhiều chuyện bực ḿnh lắm. Thí
dụ con Miêng nhà em đứng lớp, nó dạy lớp 5,
học sinh hơi trộng trộng. Khi nó có đảng tịch,
học tṛ bê bối nó chỉ quát một tiếng là im phăng
phắc. Nó không sợ học tṛ tố bậy nó. Nhưng nếu
nó không vào đảng, khi nó giảng bài hay nói ǵ với học
sinh phải coi chừng. Học sinh có thể lên ban giám hiệu
tố giác rằng nó đă nói những ǵ, những ǵ coi như
phản động. Thế là nó có minh oan đến Tết
cũng không ai nghe. Nhẹ th́
khiển trách, biên vào hồ sơ cá nhân; nặng có thể
cho về vườn. Làm nghề này cực lắm anh chị
à!”
Bà Nhân bảo:
“Ngoài Bắc khó sống quá hả chú?
Trong Nam không có những chuyện đó. Trẻ con đi học
chỉ lo học, lo đi thi lấy cấp bằng, c̣n chuyện
chính trị, chuyện của người lớn, chúng không
lư tới. Trẻ con ở ngoài Bắc một tí tuổi đă
tinh ma, bắt nạt thầy cô như thế th́ sau này lớn
lên chúng c̣n làm dữ nữa.”
“V́ vậy mà có những đứa đánh
ông thầy ngay trong lớp học, hoặc thưa kiện
làm ông thầy mất việc hay phải đổi đi nơi
khác nếu chúng có mối tư thù với ông thầy. Mùa thi
là mùa phao đề dữ lắm, thí sinh con cấp lớn,
chúng đánh cả Giám thị coi thi và Giám khảo chấm
thi. Nhiều ông thầy bắt buộc phải cho điểm
cao v́ sợ bị trả thù. Nhiều đứa học
sinh không hề đi học, hoặc vào lớp rồi trốn
ra chơi nhưng cuối năm nào cũng lên lớp và đi
thi bằng nào cũng đậu dù chúng chẳng biết cái
ǵ, ấy là các con em đi học về nói thế.
Tệ trạng ấy là do các cấp
lớn nuông chiều con cái họ quá, không bắt chúng phải
theo kỷ luật chung. Họ không cần chúng có kiến thức
mà chỉ cần có tấm bằng để vào sở này sở
nọ kế nghiệp cha anh. Nhưng nếu không có kiến
thức mà nắm giữ chức vụ cao th́ rất nguy hiểm
cho xă hội, phải không anh chị?”
Ông Nhân bảo:
“Chú nói rất đúng. Nguy hiểm v́
xă hội không tiến được đă đành nhưng
c̣n gây ra những sai lầm nghiêm trọng nữa. Lấy thí
dụ một kiến trúc sư chỉ có bằng, không có thực
tài đúng với chức vụ. anh ta phải chỉ huy
cho thợ xây một rạp hát, một ngôi chợ chẳng
hạn. Thợ không có học, chỉ đâu đánh đấy,
kiến trúc sư phải chỉ dẫn từ đào móng,
làm chân móng, như đóng cừ, đổ bê tông, sắt phải
thế nào, tỉ lệ giữa xi măng và cát, đá, nước
v.v….theo đúng sách kỹ thuật th́ kiến trúc mới không
sợ đổ và bền vững với thời gian. Nếu
anh ta ú ớ, tất nhiên dàn bê-tông sẽ yếu, sẽ hư,
có khi chưa xây xong đă sụp xuống như rất nhiều
nhà. Cái bằng kiến trúc sư lợi hại ở chỗ
đó. Ấy là chưa nói đến cầu, cống, đường
hầm, hoặc những ngôi nhà hàng mấy chục, một
trăm tầng như ở các nước lớn Mỹ,
Anh, Pháp, Nhật v.v… Cái bằng phải đi theo với kiến
thức, có đủ kiến thức mới cấp bằng
được, đó là nguyên tắc số một trong việc
chọn người tài vào các công việc xây dựng xă hội.”
(c̣n tiếp)
Xuân Vũ Trần Đ́nh Ngọc